Trzemeszeńska lista uczestników walk o niepodległość w 100. rocznicę Bitwy na przedpolach Warszawy
Pamięci bohaterów poległych i zmarłych w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 oraz walczących na kresach wschodnich 1919-1921. Lista uczestników walk o niepodległość nie pretenduje do całościowej. Zestawienia alfabetycznego na podstawie ksiąg metrykalnych i zasobów Muzeum Regionalnego w Trzemesznie dokonał dr Andrzej Leśniewski.
Kapral Izydor Józef Nowacki, urodzony 4 kwietnia 1902 roku we Wronczynie, powiat Poznań. Syn zamieszkałych w Damasławku powiat Wągrowiec Czesława, pierwszego polskiego sołtysa Damasławka i Józefy z domu Łupaczyńskiej. Młodszy brat Tadeusza. Literat. W latach 1913-1915 uczęszczał do gimnazjum w Poznaniu, gdzie wydawał tajny tygodnik Druh. W kwietniu 1918 roku osiadł w Trzemesznie. Proboszcz trzemeszeński ks. Marceli Kowalski poparł założoną przez Nowackiego i tajnie prowadzoną elementarną szkołę języka polskiego. 28 grudnia 1918 roku przystąpił do ochotniczej kompanii trzemeszeńskiej pod rozkazami Władysława Wleklińskiego. Walczył na II odcinku frontu północnego powstania. Po reorganizacji otrzymał przydział do II batalionu 9 pułku strzelców wielkopolskich, późniejszego 67 pułku piechoty wielkopolskiej. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920. Przeniesiony do rezerwy 15 września 1920 roku powrócił do domu rodziców. Niektóre źródła wskazują kwiecień jednak przed przełomem bitwy warszawskiej demobilizacja w tym okresie wojny wydaje się mało prawdopodobna. Raczej błędne odczytanie IV zamiast IX. W Damasławku był członkiem Koła Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914/19 i oddziału Związku Powstańców Wielkopolskich. Izydor Nowacki napisał tekst Gmina Damasławek w 10-lecie osadnictwa polskiego wydany drukiem w 1932 roku. Podczas II wojny światowej został wywieziony do obozu koncentracyjnego Gusen. Zmarł w obozie 21 maja 1941 roku. Nie ma grobu. Odznaczony 25 czerwca 1938 roku Medalem Niepodległości i pośmiertnie 31 grudnia 1958 roku Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Źródło: Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1938 r., Monitor Polski Nr 177 z dnia 5 sierpnia 1938 r., poz. 323, str. 14; Wojskowe Biuro Historyczne, Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich 1918-1939, sygn. I.487.752; Wojskowe Biuro Historyczne, Detale kartoteki personalno-odznaczeniowej. Nowacki Izydor Józef, https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywyszukiwarka_kartoteka_personalno_odznaczeniowa/?strona=15&szufladka=NORW-NOWA, nr 24 4407 7/6.8, s. 6, dostęp 31 maja 2021 r.; Uchwała Rady Państwa Nr 12.312-0.1063 z dnia 31 grudnia 1958 roku w sprawie pośmiertnego odznaczenia Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym za: Lista Odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, powstańcy-wielkopolscy.pl/serach, dostęp 31 maja 2021 r.; Trzemeszno w dobie powstania wielkopolskiego 1918-1919, red. Andrzej Leśniewski, s. 80, 239-240; Czesław Nowacki 1864-1929, Cmentarz parafialny w Damasławku, sektor A, nr 476, mogily.pl/damaslawek/pochowani, dostęp 13 maja 2021 r.; fot. grób ojca Czesława, file:///C:/Users/Lenovo/Desktop/nowackiczes%C5%82aw_160571.html.
Dodaj komentarz
- to dla Ciebie staramy się być najlepsi, a Twoje zdanie bardzo nam w tym pomoże!