❻ Wycieczka po Trzemesznie, mieście w powiecie gnieźnieńskim, województwo wielkopolskie
| Trasa 4 x do 0,5 km | 1 etap 1 godzina | ᴥ wycieczka piesza | teren miasta | do 10 osób |
Trasa Szlakiem obiektów przemysłowych obejmuje cztery oddzielne etapy zwiedzania, które przejść możemy w indywidualnie wybranym terminie. Dowolność wyboru etapu stanowi przywilej turysty. Miejsca powiązane z rozwojem lokalnego przemysłu i powstawaniem infrastruktury miasta poznajemy z miejskim przewodnikiem turystycznym. Po uprzednim uzgodnieniu z przewodnikiem istnieje możliwość dodania do trasy własnego etapu zwiedzania wybranego obiektu przemysłowego. Oprac. dr Andrzej Leśniewski.
Trasa Szlakiem obiektów przemysłowych: Etap Browar i Lodownia
Spotkanie uczestników przed wejściem prowadzącym do byłego browaru trzemeszeńskiego, przy alei Kazimierza Jarosława Szymańskiego 3. Kompleks zabytkowy powstał w 1793 roku. Wtedy opat Michał Kosmowski przy Jeziorze Kościelnym pobudował na gościńcu browar z ogrodem i kapustnikiem, który oddał w dzierżawę Antoniemu Ellmanowi. Obecna bryła obiektu jest efektem przeprowadzonej pod koniec XIX wieku przebudowy. Obiekt powiększono i dobudowano część wieżową. Budynek browaru otoczono parkiem z wykonaną w kutym metalu bramą wjazdową. Produkcję piwa prowadzono do zakończenia II wojny światowej. W latach 50. XX wieku w browarze uruchomiono rozlewnię, po czym obiekt przeznaczono na magazyn. Szlak prowadzi turystów aleją w kierunku wschodnim ku Lodowni. Ta jednokondygnacyjna budowla ziemna posadowiona w skarpie posiada kamienną podmurówkę. Obiekt wewnątrz podparty na stalowych belkach zasypano od góry ziemią. Służył do gromadzenia lodu wykorzystywanego latem do przechowywania produktów spożywczych. Spacer urokliwymi zakątkami ścieżki prowadzącej wokół Lodowni wieńczy ten etap zwiedzania.
Trasa Szlakiem obiektów przemysłowych: Etap Dworzec kolejowy
Spotkanie uczestników przed wejściem głównym na dworzec, przy ulicy Dworcowej 6. Obiekty dworca kolejowego istnieją od 150 lat. Trzemesznianie niechętni lokalizacji linii kolejowej w mieście doprowadzili do budowy stacji na gruntach Niewolna. Umowę na budowę linii kolejowej na trasie Poznań-Toruń podpisano w 1867 roku. Inżynierem kolejowym odpowiedzialnym za realizację projektu był Maciej Moraczewski, ojciec urodzonego w 1870 roku w Trzemesznie późniejszego premiera Jędrzeja Moraczewskiego. W 1872 roku oddano do użytku budynek dworca i pierwszą linię torów, po której kursować zaczęły pociągi towarowe. Linię pasażerską uruchomiono rok później. Dworzec w grudniu 1918 roku opanowali trzemeszeńscy powstańcy wielkopolscy. Obiekt gruntownie odremontowany po 1945 roku, aktualnie ponownie poddano modernizacji. Trasa zwiedzania wiedzie wokół gmachu dworca i przyległych doń terenów zielonych.
Trasa Szlakiem obiektów przemysłowych: Etap gmach byłego sądu i szkoły zawodowej
Spotkanie uczestników przed dziedzińcem byłej szkoły zawodowej, przy ulicy Adama Mickiewicza 33. Ciasne w XVIII wieku pomieszczenia sądu mieszczańskiego zlokalizowane przy brzegu Jeziora Klasztornego staraniem niemieckiego burmistrza, który pozyskał fundusze na budowę nowego gmachu od władz zwierzchnich w Bydgoszczy, przeniesiono w rejon obecnej ulicy Adama Mickiewicza. Sąd i areszt usytuowano tu w połowie XIX wieku. Datacje źródłowe operują latami 1835-1843 i 1858. Tutaj przetrzymywano i sądzono polskich uczestników Wiosny Ludów, członków organizacji szkolnej Towarzystwo Tomasza Zana, uczestników powstania styczniowego. Tu sąd hitlerowski połączony zarządem administracyjnym z więzieniem uwięził i skazywał na śmierć obrońców Trzemeszna roku 1939. Władza ludowa po II wojnie światowej przetrzymywała tu wrogów socjalistycznego państwa. Po wyprowadzeniu instytucji budynek w 1951 roku przekazano na cele szkoły zawodowej i służącego młodzieży szkolnej internatu. Z tyłu gmachu przybudówkę szkoły przeznaczono w 2008 roku na szkolną izbę pamięci Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Hipolita Cegielskiego. Placówka funkcjonowała w gmachu do 2013 roku. Trasa zwiedzania wokół obiektu prowadzi śladami trudem odkrywanej przeszłości.
Trasa Szlakiem obiektów przemysłowych: Etap Wieża ciśnień i Park Baba
Spotkanie uczestników przed bramą wejściową na teren parku, wejście od ulicy Orchowskiej. Park Baba był miejscem zabaw tanecznych i majówek organizowanych dla trzemesznian od 150. lat. Aktywność w dziele utrzymania miejsca na cele kulturalne realizowały ówczesne organizacje, którym prym wiodły Towarzystwo Przemysłowców i Koło Śpiewacze. Nieopodal wybudowano strzelnicę, której pozostałości zachowały się do chwili obecnej. Strzelania organizowało trzemeszeńskie Bractwo Kurkowe i Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”. Lata powojenne odmieniły charakter użytkowanego obiektu. Obecnie Park Baba stanowi kompleks rozrywkowo-rekreacyjny dla dzieci i dorosłych. Spacer ulicą Orchowską w kierunku miasta prowadzi do kompleksu zaopatrującego miasto w wodę. Wieża ciśnień zaprojektowana została w 1905 roku i włączona do eksploatacji rok później. Zaopatruje Trzemeszno w wodę nieprzerwanie od ponad wieku. Pierwsze prace renowacyjne obiektu przeprowadzono podczas I wojny światowej, a prace rekonstrukcyjne w latach 1993-1994. Przy odnowieniu latarni z iglicą odnaleziono artefakty pozostawione przez jeńców wojennych. Możliwość wykonania pamiątkowej fotografii u stóp wieży na tle artystycznej wizji herbu miasta wieńczy trasę zwiedzania.
