Oficyna Kompleksu św. Łazarza

Kompleks poszpitalny św. Łazarza w Trzemesznie powstał z fundacji opata zakonu CRL ks. bp Michała Kosmowskiego (1725-1804). Wzniesiony w latach 1787-1791 obiekt był kaplicą z pomieszczeniami mieszkalno-gospodarczymi. Symetrycznie wolnostojące budynki dziedzińca przeznaczono, pierwszy na cele szpitala dla ubogich, przytułek i sierociniec. Drugi na szkołę elementarną trzemeszeńskiej dziatwy.

Podobnie wnętrze oparto na harmonii uzyskanej dzięki symetrii. Stojąc centralnie we wnętrzu kaplicy, w kierunku fasady widzimy wejście nad którym umieszczono drewniany chór muzyczny rozjaśniony światłem dziennym okna o wykroju czteroliścia. Wyjście od oficyny po lewej prowadzi ku drodze na cmentarz. Nad drzwiami górują dwa zamknięte półkoliście otwory okienne. Z kaplicy – ołtarz to dar Michała Działyńskiego – prowadzi układ korytarzy. Pomieszczenia mieszkalne i gospodarcze łączy symetryczny układ sieni.

Całość wieńczy czterospadowy dach naczółkowy z górującą pośrodku wieżyczką zakończoną hełmem z latarnią. W drugiej połowie XX wieku kaplica pełniła funkcję kostnicy. Kompleks przejęty przez samorząd Trzemeszna w 1997 r. poddano głębokiej renowacji. Fotografia wykonana od strony oficyny prezentuje jego stan utrwalony w sierpniu 2001 r. Wyremontowany kompleks przekazano na Środowiskowy Dom Samopomocy w Trzemesznie dla Osób z Zaburzeniami i Chorych Psychicznie utworzony 1 sierpnia 2008 r. Tym wypełniono zadość dziedzictwu niematerialnemu opata Kosmowskiego.
Andrzej Leśniewski

Oficyna Kompleksu św. Łazarza Polska, Trzemeszno sierpień 2001/ zb. MRT, fot. Andrzej Leśniewski papier, kolor wym. 17,8 cm x 12,7 cm