Wirtualne Muzeum 164. Przesyłka. Królewsko - pruski Sąd Rejonowy w Trzemesznie

       Przedstawiamy państwu perełkę ilustrującą dzieje naszego miasta – kopertę urzędowej przesyłki sądowniczej. Powszechnie znany fakt istnienia w Trzemesznie sądu potwierdzi zdecydowana większość mieszkańców. Słusznie wskaże gmach przy ul. A. Mickiewicza 33, niedawno tętniącą życiem szkołę zawodową. Był siedzibą Sądu Rejonowego w Trzemesznie. Tutaj prusacy sądzili mieszkańców handlujących pokątnie żywnością gdy trwała I wojna światowa. Powstańcy wielkopolscy ochotniczej kompanii trzemeszeńskiej oblegali gmach 28 grudnia 1918 r. Podczas II wojny światowej, 10 września 1939 r. tutaj więziono członków Obrony Narodowej Trzemeszna. Hitlerowcy w celach więziennych ponownie zamknęli obrońców 29 września. Skazanych, 5 października 1939 r., stąd wywieziono ciężarówką do Kocinia i rozstrzelano. Po wojnie więziono volksdeutschów i Żołnierzy Wyklętych. Według przekazów w piwnicach wykonywano także wyroki śmierci.

Powróćmy do początków. Sąd w dawnym Trzemesznie istniał nieopodal Rynku, obecnie Placu Jana Kilińskiego. Zaborca pruski „kozę” zamienił na okazały gmach sądu. Obiekt na owe czasy bardzo nowoczesny. Królewsko-pruski Sąd Rejonowy w Trzemesznie utworzono 1 października 1879 r. Było pięć rejonów Sądu Okręgowego w Gnieźnie. Okręg podlegał jurysdykcji Wyższego Sądu Krajowego w Poznaniu. W 1880 r. w trzemeszeńskim Sądzie Rejonowym zasiadało 4 sędziów. Ciekawostka, dni sądowe odbywano też w Rogowie.

Adresatem na kopercie jest Königlischen Amtsgericht zu Tremessen. List 26 listopada 1909 r. wysłano z Poznania. Stronę odwrotną przesyłki, na kopertę której wykorzystano część arkusza urzędowego, zabezpiecza wytłaczana sucha zielona pieczęć. Jej treść, w wolnym tłumaczeniu, brzmi: „Królewsko-pruski II Urząd Skarbowy i Spadkowy w Poznaniu”. Dziękujemy za przekazanie artefaktu do zbiorów i wsparcie projektu „Utworzenie Izby Pamięci pod nazwą Muzeum Regionalne w Trzemesznie” realizowanego w ramach programu Narodowego Instytutu Muzeów.

Adresat Królewsko-pruski Sąd Rejonowy w Trzemesznie
Poznań, Trzemeszno
29 listopada 1909 r. / przek. MRT 2024 r.
papier złożony w kopertę, rękopis
wym. 26,5x20 cm, po złożeniu 17,8x9,2 cm