Trzemeszeńska lista uczestników walk o niepodległość w 100. rocznicę Bitwy na przedpolach Warszawy #70

Pamięci bohaterów poległych i zmarłych w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 oraz walczących na kresach wschodnich 1919-1921. Lista uczestników walk o niepodległość nie pretenduje do całościowej. Zestawienia alfabetycznego na podstawie ksiąg metrykalnych i zasobów Muzeum Regionalnego w Trzemesznie dokonał dr Andrzej Leśniewski.

Szeregowy Józef Marchlewicz, urodzony 6 stycznia 1896 roku w miejscowości Huta Trzemeszeńska, syn posiedziciela ziemskiego Wojciecha i Joanny z domu Kawka, brat Andrzeja Marchlewicza, bohatera Obrony Narodowej Trzemeszna we wrześniu 1939 roku. Mieszkał w Trzemesznie przy ulicy Górnej 2. Józef po powrocie z frontu I wojny światowej przystąpił jako powstaniec wielkopolski 1918-1919 do ochotniczej kompanii trzemeszeńskiej. Podczas formowania pododdziału wyruszył z innymi na wezwanie wsparcia zagrożonego odcinka pod Zdziechową. Powstańczy szlak bojowy przeszedł walcząc w kompanii na II odcinku frontu północnego. Podczas tworzenia Armii Wielkopolskiej został wcielony do 2 kompanii II batalionu 9 pułku strzelców wielkopolskich, późniejszego 67 pułku piechoty wielkopolskiej. Od kwietnia 1919 roku żołnierz 4 kompanii III batalionu 1 zapasowego pułku strzelców wielkopolskich, od 26 stycznia 1920 roku przemianowany na 155 rezerwowy pułk strzelców wielkopolskich garnizon w Krotoszynie. Pozostał w Wojsku Polskim służąc ojczyźnie. Tym samym szer. Marchlewicza zaliczyć winniśmy w poczet uczestników wojny polsko-bolszewickiej. Wyczerpany trudami zmarł w szpitalu wojskowym w Gnieźnie 25 stycznia 1920 roku, zapisano o godzinie dwunastej. Akt zgonu na podstawie doniesień władz wojskowych podpisał burmistrz Trzemeszna Hieronim Nowakowski. Na Liście strat Wojska Polskiego z 1934 roku pod pozycją 23971 błędnie podano datę dzienną śmierci 24 stycznia. Spoczął w Mauzoleum Powstańców Wielkopolskich wybudowanym na cmentarzu parafialnym w Trzemesznie. Po wrogim działaniu Niemców ciała bohaterów przeniesiono do oddalonego miejsca pochówku i zatarto ślad. Obecnie to Zbiorowa Mogiła Powstańców Wielkopolskich 1918-1919 na cmentarzu parafialnym w Trzemesznie, sektor B1. Źródło: Rejestr Śmierci poboczny Urzędu Stanu Cywilnego, Trzemeszno 1921, Obwód miejski, Nr 8; Lista strat Wojska Polskiego z 1934 r., s. 533; Trzemeszno w dobie powstania wielkopolskiego 1918-1919, red. Andrzej Leśniewski, s. 80, 234-235; Sławomir Józefiak, Wykaz poległych i zmarłych za Polskę w latach 1918-1921 (na podstawie akt urzędów stanu cywilnego z zasobów archiwów państwowych w województwie wielkopolskim), Poznań 2020, Lp. 1297, s. 130; Grobonet Trzemeszno, www.trzemeszno.grobonet.com/grobonet/start.php, Sektor B1, Rząd P, Grób 1, dostęp 13 sierpnia 2021 r.; fot. USC Trzemeszno.