Książka jubileuszowa inwalidów wojennych

Trzemesznianie w wielkiej wojnie nazywanej I wojną światową walczyli od pierwszych dni sierpnia 1914 roku. Ginęli bądź powracali do rodzin okaleczeni. Odniesione rany po czteroletnich walkach frontowych nie powstrzymały wielu przed pójściem do powstania wielkopolskiego 1918-1919. Na zew Ojczyzny okaleczeni bohaterowie zimą 1918 roku stanęli w szeregach walczących. Wymieńmy inwalidów I wojny światowej, Mieczysława Weinerta, którego z powodu ciężkiego okaleczenia ręki uznano niezdolnym w 60 %. Organizował powstanie w mieście; ciężko ranionego Stanisława Rychwalskiego uznano inwalidą wojennym niezdolnym do ponoszenia trudów frontowego życia. Rekonwalescent 1 stycznia 1919 roku ruszył z Trzemeszna forsownym marszem oswobodzić Mogilno. Dowódca Wlekliński odesłał bohatera na tyły, do pełnienia służby wartowniczej w mieście. Powstaniec Józef Bauza: w wyniku dwukrotnie odniesionych ran uznano jego 100% uszczerbek zdrowia. Był inwalidą Wojska Polskiego.

Trzemeszeńscy powstańcy walczyli na froncie północnym powstania, a po zwycięstwie ruszyli walczyć w wojnie polsko-bolszewickiej 1920. I tym razem wielu powróciło do domu okaleczonych. Im to należało teraz pomóc. Jak napisał w przedmowie prezes Zarządu Głównego Związku Inwalidów Wojennych Marian Kantor, książka powstała „by wykazać społeczeństwu, że inwalida wojenny prócz swej krwi i zdrowia potrafi położyć na niwie krajowej i trochę pracy i najlepsze intencje”.

Na stronie 32 podano, że: „Na terenie powiatu leży koło miejscowe Trzemeszno; zał. 20 VI 1920 r. przez Piotra Schillaka. Zarząd w r. 1924: Schillak, Bauza, Majorek, Przybylski, Rutkowski. Komisja Rewizyjna: Jasiński, Żmudziński, Łysiński. Sąd Koleżeński: Lawrenc, Lange, Płaszek, Bernacki. Członków posiada 152”.

Andrzej Leśniewski

Książka Jubileuszowa Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej

Wielkopolskiego Zarządu Wojewódzkiego Związku

Wydana drukiem przez D.O.K. VII w Poznaniu

Polska, Poznań-Trzemeszno

1925 r., przek. MRT 2001

papier, stron 376 + wkładka reklam mecenasów

szer. 15,5 cm, wys. 23,1 cm